تعادل وتراجیح در اصول فقه مذاهب اسلامی

مبحث مهم " تعادل و تراجیح" در اصول فقه ،روش های علاج تعارض مستقر بین اخبارهنگام استنباط احکام شرعی می باشد.این مجموعه شامل ماهیت ، شرایط وعوامل، اقسام و مصادیق تعارض و سپس براساس ترتیب منطقی، بیان راه های برون رفت از تعارض بدوی (وجوه جمع عرفی) در فصل اول ودوم ؛ و احکام عقلی و شرعی دو خبر متعارض متعادل در فصل سوم و فصل چهارم شامل احکام تعارض اخبار متفاضل به عنوان تراجیح و مصادیق آن درفقه و حقوق می باشد. بررسی احکام از دیدگاه اصول فقه مذاهب اسلامی کلی بیان شده زیرا دو دلیل ؛ یا از هر جهت (سند،‏ دلالت و جهت صدور) همتا و متعادل اند اما بر سر حکم آنها (تساقط هر دو یا تخییر بین آن دو) اختلاف است،‏ یا یک دلیل مرجح یا مرجحاتی دارد که در اخبار علاجیه صادر از معصومین (علیهم السلام) برای رفع تعارض بیان شده است. اما مرجح، گاهی خارج از منصوصات نیز می باشد. دراین موارد نیز بین حکم تخییر یا وجوب ترجیح مرجح ؛ اختلاف است. کلید واژه: تعارض، مستقر، تعادل، تراجیح، مرجحات و ترجیح به اقربیت.